Düzenlendikleri Hukuk Alanına Göre Haklar

Hâkimin Takdir Yetkisi
22/12/2017
Zorunlu arabuluculuk resmen başladı
30/12/2017
Hâkimin Takdir Yetkisi
22/12/2017
Zorunlu arabuluculuk resmen başladı
30/12/2017

Kamu hukuku-özel hukuk ayrımının bir yansıması olarak haklar da kamu hakları (kamu hukukundan doğan haklar)-özel haklar (özel hukuktan doğan haklar) şeklinde ikili bir ayrıma tabi tutulmaktadır. Kamu hakları Alman George Jellinek tarafından yapılan tasnife paralel olarak 1982 Anayasası tarafından da kişinin hakları, sosyal ve ekonomik haklar, Siyasî haklar biçiminde üçlü bir ayrıma tabi tutulmuş ve bu hak kategorileri Anayasanın “temel haklar ve ödevler” başlıklı kısmında düzenlenmiştir. Kişinin hakları, bireyin serbestçe gelişmesini hedefleyen yaşam alanına devletin müdahale etmesini önleyen haklardır. Bu sebeple “koruyucu haklar” ya da devletin bu haklar karşısında negatif bir tutum sergileyip karışmama yükümlülüğü altında bulunmasından dolayı “negatif statü hakları” da denir. Sosyal ve ekonomik haklar ise bireylere devletten olumlu (pozitif) bir tutum sergilemesini, devletin bazı hizmetleri yerine getirmesini isteme imkânı tanıyan haklardır. Bu sebeple “isteme hakları” ya da “pozitif statü hakları” olarak da adlandırılırlar.

Siyasî haklar, bireylerin siyasal iktidarın kullanılmasını ve devlet yönetimine katılmasını sağlayan seçme, seçilme, siyasî parti kurma, kamu hizmetine girme ve dilekçe hakkı gibi haklardan oluşur. Bu haklara “katılma hakları” ya da aktif statü hakları da denir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir